Soğan

Kısaca: Soğan, genel anlamda Zambakgiller (Alliaceae) familyasındaki Allium cinsine dahil herhangi bir bitki için kullanılabilse de bir ek tanım söz konusu değilse, genellikle Allium cepa türünü anlatmak için kullanılır ve bu anlamda "bahçe soğanı" olarak da adlandırılabilir. ...devamı ☟

soğan
Soğan

Soğan, genel anlamda Zambakgiller (Alliaceae) familyasındaki Allium cinsine dahil herhangi bir bitki için kullanılabilse de bir ek tanım söz konusu değilse, genellikle Allium cepa türünü anlatmak için kullanılır ve bu anlamda "bahçe soğanı" olarak da adlandırılabilir. Familyası: Zambakgiller (Liliaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Anadolu’nun çoğu yerinde birçok türü tabii olarak yayılış göstermekle beraber, kültür çeşitleri de her tarafta yetiştirilmektedir.

Haziran-ağustos ayları arasında yeşilimsi veya pembemsi renkli çiçekler açan, 30-100 cm boylarında, çok yıllık otsu ve soğanlı bir bitki. Yapraklar boru şeklinde, içi boş, mavimsi-yeşil renklidir. Çiçekler küre şeklindeki başlarda şemsiye durumunda toplanmışlardır. Tohumları siyah renkli, köşeli ve küçüktür.

Soğan çok eskiden beri bilinen kültür bitkilerinden biridir. Sümerler döneminden beri yetiştirildiği ve kullanıldığı, tarihi belgelerden anlaşılmaktadır. Soğan, değişik şekilli, üzeri zarımsı bir kabukla kaplı, yakıcı lezzetli ve özel kokuludur. Kültür çeşitlerine göre şekil ve büyüklükleri değişmektedir.

Türkiye’de soğan üretimi yapılan bölgelerin başında Karacabey ve havalisi gelmektedir. Bu bölgede ziraatı yapılan soğan çeşitleri Kantartopu, İmralı veYalova 12’dir. Kantartopu yuvarlak, hafifçe basık, kırmızı kabuklu ve depolamaya dayanıklıdır. İmralı ise uzunca oval, kırmızı-kahverengi kabuklu, lezzetli ve bu bölgede tutulan bir çeşittir. Yalova 12, sarı soğan olarak da adlandırılır ve kantartopu çeşidinden seleksiyon yoluyla elde edilmiş beyaz etli, göbekli bir çeşittir.

Soğan ekilecek arazi sonbaharda 20-25 cm derinlikte pullukla sürülür. Şubat başından itibaren tav elde edilince biraz daha az derin olmak üzere tekrar sürülüp gübrelenir. Elde edilecek baş soğanların büyük ve dayanıklı olması için potaslı ve fosforlu gübre atılır. Fazla azotlu gübreler soğanlarda dokunun gevşek olmasına ve çabuk çürümesine sebep olur. Hazırlanıp gübrelenen toprağa mart-nisan aylarında tohum ekilir. Dikimden bir ay kadar sonra çeşitli aralıklarla çapalama ve bakımı yapılır. Normal olarak soğan fazla suya ihtiyaç duymamasına rağmen, lüzumunda sulama yapılır. Soğanlar belli bir iriliğe erişip, toprak üstü kısmının üçte ikisinin sararması, hasat zamanının geldiğini gösterir. Sökülen soğanlar ya örülerek veya çuvallanarak depolanır.

Tohum olarak kullanılan arpacıklar, serpme olarak metrekareye 5 gr hesabıyla ekilir. Sulama, kaymak kırma, seyreltme ve çapalama yapılmaz. Bu sebeple büyümezler ve böylece yaz sonunda soğan gibi hasadı yapılarak depolanır ve tohum olarak kullanılır.

Soğan yetiştirilmesinde karşılaşılan hastalıklar; soğan mildiyösü, soğansak nematodu ve soğan sineği tahrişleridir. Mildiyö, soğanın çürümesine sebep olan mantari bir hastalıktır. Soğansak nematodu da çürümeye, soğan sineği ise kurtlanmaya ve neticede çürümeye sebep olur. Bu hastalıklara karşı alınan belli başlı tedbirler; ekilecek arpacıkların hastalıksız bölgelerden temin edilmesi, hastalıklı artıkların yakılması, hastalıklı tarlaya dört sene sonra ekim yapılması ve kimyevi ilaçlamalar sayılabilir.

Kullanılışı: Soğan çok eski çağlardan beri yemeklere çeşni veren bir sebzedir. Yeşil yaprakları ve kuru yumruları kullanılır. Soğanın içinde C vitamini bulunur ve besleyici ve iştah açıcı bir besindir. İçinde bulunan kükürtlü bir madde soğana acılık verir, gözleri yakar ve yaşartır.

Soğan, mikroplara karşı koyma gücünü arttırdığından, bir memlekete gelenin önce biraz çiğ soğan yemesi sıhhati için iyidir. Soğandan sonra kereviz veya sedefotu yenirse, fena kokusu gider. Peygamberimiz; “Soğan ve sarmısağı pişmiş olarak yiyiniz.” buyurdu. Çiğ de yenir. Müslümanları rahatsız etmemek için, soğan-sarmısak yeme hususunda camiye giderken dikkatli olmalıdır. Cuma geceleri çiğ soğan-sarmısak yememek dinimizin emirlerindendir.

soğan

1 . Zambakgillerden, yemeklere tat vermek için yumrusu ve yeşil yaprakları kullanılan güzel kokulu bitki (Allium cepa).
2 . Çiğdem, lale, zambak, sarımsak vb. bitkilerin toprak altındaki yumru kökü.

soğan

Türkçe soğan kelimesinin İngilizce karşılığı.
n. onion, bulb

soğan

zambakgillerden, yemeklere tat vermek için yumrusu ve yeşil yaprakları kullanılan ıtırlı bitki (allium cepa).
çiğdem, lale, zambak, sarmısak gibi bitkilerin toprak altındaki yumru kökü.

soğan

Türkçe soğan kelimesinin Fransızca karşılığı.
oignon [le]; bulbe [la]

soğan

Türkçe soğan kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Knolle, Zwiebel

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

soğan Resimleri

Soğan
2 yıl önce

Soğan ('Allium cepa 'L., Latince cepa "soğan"), aynı zamanda kuru soğan veya soğan olarak da bilinen Alliumcinsinin en yaygın olarak yetiştirilen bir sebze...

Soğan, Soğan
Şogan
6 yıl önce

Şogan (Farsça: شوقان‎), İran'ın Kuzey Horasan Eyaleti'nde şehir. Eyaletin Cacerm şehristanı'ndaki, Çolge Şogan bahşı'nın yönetim merkezi olan şehrin 2006...

Yeşil soğan
2 yıl önce

Yeşil soğan veya taze soğan, Allium cepa grubundan bir soğan çeşididir. Bir sebze olarak kullanılmakta olup çiğ ya da pişmiş olarak yenilir. Özellikle...

Yeşil soğan, Taksonomi, Alliaceae, Allium, Allium cepa, Alt cins, Alt familya, Alt oymak, Alt sınıf, Alt takım, Alt tür
Soğan halkası
6 yıl önce

yapılmaktadır. Genellikle halka şeklindeki soğan dilimlerini unladıktan sonra yağda kızartarak yapılır. Soğan halkaları, birçok fast food restoranında satılmaktadır...

Sarı soğan
6 yıl önce

Sarı soğan (Allium flavum), Alliaceae familyasından bir soğan türü. Güney ve Orta Avrupa ile Kafkasya'nın güneyde bulunur. Alçak rakımların güneye bakan...

Ada Soğanı
6 yıl önce

50–150 cm. kadardır. Soğan ve yaprakları zehirlidir. O yüzden uzman doktora danışılmadan kulaktan dolma bilgilerle kullanılmamalıdır. Soğanları Eczacılıkta kalp...

Yaprak soğanı
2 yıl önce

yayınlanan kitabında Retzius yaprak soğanının, kreplerde, çorba, balık ve sandviçlerde kullanıldığını kaydeder. Yaprak soğanı Fransız mutfağının "fines herbes"...

Yaprak soğanı, Taksokutu, Alliaceae, Allium, Arı, Asya, Avrupa, Bilimsel sınıflandırma, Binominal nomenklatür, Bitki, Böcek
Omurilik soğanı
2 yıl önce

foramen magnum ile ayrılır. Beyne giren bütün sinirler omurilik soğanından geçer. Omurilik soğanı, istemsiz çalışan iç organların kontrol merkezidir. Solunum...

Omurilik, Beyin, Lumbar, Merkezi sinir sistemi, Omur, Omurga, Parasempatik sinir sistemi, Sinir sistemi, Tıp, Çevresel sinir sistemi, Somatik sinir sistemi