Tunuslu Hayreddin Paşa

Kısaca: Osmanlı sadrâzamlarından. Çerkes veya Abaza asıllı olan Hayreddîn Paşa, yaklaşık olarak 1821 yılında doğmuş ve küçük yaşında köle tüccarlarının eline düşerek Kafkasya’dan İstanbul’a getirilmiştir. Reîsülulemâ ve nâkıbüleşrâf Kıbrıslı Tahsin Bey tarafından satın alınarak, tâlim ve terbiye edildikten sonra Tunus vâlisi Ahmed Paşaya verildi. Zekâsı, çalışkanlığı ve kâbiliyetiyle vâlinin dikkatini çeken Hayreddîn’in tahsiline özel ihtimâm gösterildi ...devamı ☟

Tunuslu Hayreddin Paşa
Tunuslu Hayreddin Paşa

Tunuslu Hayreddin Paşa Osmanlı sadrazamlarından. Çerkes veya Abaza asıllı olan Hayreddin Paşa, yaklaşık olarak 1821 yılında doğmuş ve küçük yaşında köle tüccarlarının eline düşerek Kafkasya’dan İstanbul’a getirilmiştir. Reisülulema ve nakibüleşraf Kıbrıslı Tahsin Bey tarafından satın alınarak, talim ve terbiye edildikten sonra, Tunus valisi Ahmed Paşaya verildi. Zekası, çalışkanlığı ve kabiliyetiyle valinin dikkatini çeken Hayreddin’in tahsiline özel ihtimam gösterildi. Bazı ilimlerin yanında fıkıh ve Tunus’a gelen Fransız subaylarından da Fransızca ve askeri dersler aldı. Daha sonra Avrupa’ya gönderilerek riyaziye (matematik), tabiiye, hukuk ve tarih okudu. Tunus’a döndüğünde askeri garnizonlarda vazife aldı. 1842’de binbaşı, 1843’te yarbay ve 1846’da miralay oldu. 1850’de mirlivalık rütbesiyle süvari asakiri kumandanlığına tayin olundu. Dönüşünde Tunus’ta çeşitli memuriyetlerde bulundu.

1863 senesi sonlarında memuriyetlerinden istifa etti. Fransa, Prusya, İsveç, Danimarka, Hollanda ve Belçika devletlerinin başşehirlerini dolaştı. 1864’te Tunus’ta zuhur eden bir ihtilal üzerine, fevkalade memuriyetle İstanbul’a gönderildi. İstanbul’daki vazifesini yerine getirdikten sonra, tekrar Tunus’a gitti. Daha sonra tekrar Fransa, İngiltere, İtalya, Prusya ve Avusturya devletlerinin başşehirlerini dolaştı. 1871’de vezir-i mübaşir unvanıyla Tunus eyaleti borçlarının indirilmesi ve birleştirilmesi için teşkil olunan komisyon başkanlığına tayin edildi.

Tunus hükümetinin, İtalya’dan aldığı borcun ödenmesiyle ilgili çıkan ihtilafı arz etmek üzere İstanbul’a geldi. 1873’te Tunus’a döndü. 1878’de İstanbul’a davet edilerek vezirlik rütbesiyle Meclis-i ayan azalığına, daha sonra da yeni teşkil olunan Maliye Komisyonu reisliğine tayin olundu. 1878’de sadrazamlığa getirildi. Doksanüç Harbi denilen Osmanlı-Rus Harbi sonrasında sadarete getirilen Hayreddin Paşa, bu makamda 7 ay 26 gün kaldı. Padişahın yetkilerini yok sayması ve padişaha saygısızlık sayılabilecek bazı isteklerde bulunması sebebiyle, 1879’da sadaretten azledildi.

Hayreddin Paşa, Akvem-ül-Mesalih fi Marifeti Ahval-il-Memalik adlı bir eser yazdı. Ancak, İbnü’l-Kayyım el-Cevzi’nin bozuk fikirlerinden etkilenerek yazdığı bu eserinin basımı yasaklandı.

Hayreddin Paşa, tutulduğu nikris hastalığının şiddetlenmesi sonucunda 1890’da İstanbul’da vefat etti. Eyüpsultan’da Bostan İskelesinde hazırlanan kabre defnolundu. Mehmed Nuri, Mehmed Hadi, Mehmed Tahir, Mehmed Salih, Mahbube ve Behiye adlı altı evladı vardı.

İlgili başlıklar

  • Türk Devlet ve Siyaset Adamları
  • Sadrazamlar
  • Müslüman Türk devletleri
  • Bu konuda henüz görüş yok.
    Görüş/mesaj gerekli.
    Markdown kullanılabilir.

    Mehmed Esad Safvet Paşa
    6 yıl önce

    Mehmed Esat Safvet Paşa (d. 1814 - ö. 1883), Osmanlı hükûmetinde çeşitli nazırlıklarda ve II. Abdülhamit döneminde 4 Haziran 1878 - 4 Aralık 1878 arasinda...

    Mehmed Said Paşa
    2 yıl önce

    gelmesi izini verildi. İstanbul'da yeniden hazine-i hassa nazırı ve Tunuslu Hayreddin Paşa hükûmetinde Adliye Nazırı oldu. Bu görevde iken mahkemelerde savcılık...

    Yirmisekiz Çelebizade Mehmed Said Paşa
    Ahmed Arifi Paşa
    6 yıl önce

    Ahmed Arifi Paşa (d. 1819 - ö. 1895/96) II. Abdülhamid saltanatında 29 Temmuz 1879 - 18 Ekim 1879 tarihleri arasında iki ay yirmi gün sadrazamlık yapmış...

    Ahmed Arifi Paşa, 1879, 18 Ekim, 29 Temmuz, Abdurrahman Nureddin Paşa, Ahmed Hamdi Paşa, Ahmed Tevfik Paşa, Ahmed Vefik Paşa, Cenanizade Mehmed Kadri Paşa, Halil Rıfat Paşa, Hüseyin Hilmi Paşa
    Alev Alatlı
    2 yıl önce

    Yol "Akvam ül-Mesâlik'li Marifat Ahval el-Memalik" (Kasım 1986) - Tunuslu Hayreddin Paşa Köşe Yazarları ve Obskürantizm (araştırma) Ayrıca yazarın internet...

    Alev Alatlı, Alev Alatlı
    Türkiye Başbakanı
    2 yıl önce

    Abdülhamid, Tunuslu Hayreddin Paşa'yı "mes'ûliyyet-i vükelâ" usulüne taraftarlığı yüzünden sadâretten uzaklaştırdığı halde halefi Ârifî Paşa'yı 29 Temmuz...

    Tunus
    2 yıl önce

    Eyaleti olarak yönetilmiştir. Tunus, 16 Ağustos 1534 tarihinde Barbaros Hayreddin Paşa tarafından Hafsi egemenliğine son verilmesiyle Osmanlı İmparatorluğu...

    Tunus, 2005, Afganistan, Afrika, Afrika Birliği, Akdeniz, Angola, Arap, Arap Birliği, Arapça, Arnavutluk
    30 Ocak
    2 yıl önce

    1789) 1889 - Rudolf, Avusturya veliaht prensi (d. 1858) 1890 - Tunuslu Hayreddin Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1823) 1891 - Charles Joshua Chaplin, Fransız...

    30 Ocak, 10 Ocak, 11 Ocak, 12 Ocak, 13 Ocak, 14 Ocak, 15 Ocak, 1648, 16 Ocak, 17 Ocak, 1847
    Çerkesler listesi
    2 yıl önce

    İpşiri Mustafa Paşa Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa Çerkes Mehmed Ali Paşa Tunuslu Hayreddin Paşa Koca Mehmed Hüsrev Paşa Özdemiroğlu Osman Paşa Aslan Dzharimov...